Albert Mulder
De zee is onvoorspelbaar. In de maritieme wereld draait alles om controle over koers, lading en veiligheid. Daarom spreekt AI tot de verbeelding: systemen die ons helpen risico’s eerder te zien en sneller te handelen. Maar wat betekent het, psychologisch gezien, om controle over te dragen aan een systeem dat we niet volledig begrijpen?
De kansen aan boord
AI wordt steeds vaker toegepast in maritieme omgevingen. Denk aan sensoren die brandgevaar detecteren voordat er rook is, of systemen die afwijkend vaargedrag of verkeerd gedocumenteerde lading signaleren. Ook preventief onderhoud wordt slimmer dankzij algoritmes die afwijkingen vroegtijdig herkennen. Autonome schepen worden niet langer als toekomstmuziek gezien, maar als realistische vervolgstap.
Nieuwe verplichtingen, nieuwe vragen
Sinds augustus 2024 is de Europese AI-verordening van kracht. Voor de maritieme sector betekent dit dat toepassingen met impact op veiligheid vallen onder de categorie ‘hoog risico’. Transparantie, testbaarheid en menselijke controle zijn verplicht. Maar naast juridische verplichtingen brengt dit ook psychologische vragen met zich mee. Wie vertrouwt op een systeem dat niet uitlegt waarom het doet wat het doet?
Mens en machine
Als psycholoog zie ik het belang van vertrouwen. Wat mensen niet begrijpen, vertrouwen ze niet. En wat ze niet vertrouwen, gebruiken ze niet goed. In onze trainingen blijkt telkens weer: technologie werkt pas als mensen zich eigenaar voelen van de toepassing. Dat vraagt om uitleg, betrokkenheid en vooral: ruimte voor vragen.
Afsluiting
AI biedt de maritieme sector ongekende kansen. Maar zonder menselijk toezicht en gedeeld vertrouwen loopt innovatie vast. Wie vandaag investeert in kennis, toezicht en betrokkenheid, bouwt aan een toekomst waarin AI niet iets is om te vrezen, maar iets dat vertrouwen verdient.
📩 Wilt u concreet aan de slag na het lezen van deze blog? Boek onze Masterclass AI & Compliance in de Maritieme Sector. In een halve dag krijgt u:
- De basis van de AI Act uitgelegd in begrijpelijke taal.
- Een quick scan van uw eigen AI-toepassingen.
- Praktische handvatten om veilig en verantwoord met AI te werken.
